| Start | Historia Szczawy | Nasza oferta | Galeria | Kontakt |

Nazwa wsi wywodzi się z występujących tutaj bogatych źródeł wód mineralnych. O tych źródłach wspominał Długosz już w XV wieku i ich wartości potwierdził również Stanisław Staszic.

Wieś należącą do klasztoru Klarysek ze Starego Sącza miał założyć sołtys z sąsiedniej Kamienicy, Stanisław z Rozprzy. Pod koniec XVIII wieku rząd austriacki przejął ziemie Klarysek i oddał pod rządy Kirchnera. W spadku po nim Szczawę otrzymał Maksymilian Marszałkowicz, właściciel dóbr kamienickich, tworząc tutaj dwie huty żelaza.

Na przełomie XIX i XX wieku rozwinął się w Szczawie przemysł drzewny.

W okresie międzywojennym coraz bardziej zaczęto doceniać właściwości lecznicze tutejszych szczawalkaiczno-siarkowych, budując pierwsze odwierty i pijalnie wody mineralnej oraz starając się uczynić ze Szczawy uzdrowisko.

W okresie II wojny światowej na stokach, leżącego w Gorcach, Wielkiego Wierchu, mieściła się jedna z kwater dowództwa I Pułku Strzelców Podhalańskich AK. W styczniu 1945 oddział ten stoczył regularną bitwę z wycofującymi się jednostkami niemieckimi.



Warte zobaczenia:

Drewniany kościół parafialny w centrum wsi zbudowano w latach 1958 - 1959. Większość jego wyposażenia wykonali miejscowi twórcy ludowi. W kościele wmurowano tablicę pamiątkową poświęconą partyzantom. W muzeum Armii Krajowej, które nosi imię partyzanta Jana Cieślaka "Macieja",znajdują się liczne pamiątki martyrologiczne. W przysiółku Białe znajduje się dwu metrowy wodospad na rzece Kamienicy. No i oczywiście konieczne jest skosztowanie tutejszych źródeł wód mineralnych, z których najsłynniejsze to:"Krystyna", "Hanna", "Dziedzilla".




Szczawa jest to wieś letniskowa, położona u podnóża Gorca, Borku i Kiczory na wysokości 520-550 m n.p.m., jej przysiółki wspinają się na zbocze Beskidów Zachodnich do wysokości 900 m n.p.m.

Tereny Szczawy należały od XIII dokońca XVIII w. do klarysek w Starym Sączu.

Najstarsza wzmianka o Szczawie pochodzi z 1607 r. Była to osada wołoska, o czym świadczy danina z owiec,baranów, kóz, sera wołoskiego i "sukna z każdego szałasu", składana klasztorowi przez tutejszych zarębników i kmieci według prawa .wołoskiego.

W roku 1780 po kasacji zakonu klarysek przez cesarza Austrii Józefa" Szczawa przeszła na rządowy fundusz religijny jako dobra kameralne. Potem często zmieniała właścicieli. W końcu XIX w. był tu silnie rozwinięty przemysł drzewny. W 1900 r. dokonano rozbioru chemicznego wody mineralnej ze źródeł Szczawy.



W Szczawie można wspaniale wypocząć, uprawiając turystykę górską: z tej miejscowości wychodzi szlak czarny, prowadzący do Nowej Polany, i szlak niebieski, wiodący na Mogielicę. Zimą Szczawa oferuje wyciąg narciarski orczykowy i kuligi.

Wody mineralne Szczawy znane są od dawna. Pierwszeinformacje sięgają XIII i XIV wieku. W XV wieku pisał o nich Jan Długosz. Prawdziwe ich odkrycie nastąpiło w XVIII w. za przyczyną Stanisława Staszica.

W XIX i XX stuleciu Szczawa nie rozwijała się wskutek częstych zmian jejwłaścicieli. Od 1933 roku Szczawa należała do firmy farmaceutycznej"Karpiński" z Warszawy. Odwiercono wówczas 4 płytkie 9-metrowe otwory:"Hanna", "Krystyna", "Dziedzilia" i"Legun", których wody były wykorzystywane w pijalni i butelkowane wrozlewni, a następnie ze względu na walory lecznicze i smakowe rozprowadzane naterenie całego kraju. Obecnie Szczawa, podobnie jak inne miejscowości regionu, rozwijasię jako ośrodek wypoczynkowo-turystyczny, a atrakcyjna konfiguracja terenu,występowanie cennych wód mineralnych i walory mikroklimatu czynią z niejmiejscowość wypoczynkową o zasięgu ponad regionalnym.




Pijlania wód mineralnych w Szczawie

O źródłach mineralnych z okolic Szczawy wspominał już w XV wieku Jan Długosz. W 1818 roku Stanisław Staszic w „Ziemiorództwie Karpatów" zanotował, że „w Szczawie tryszczą pospolite źródła wód kwaśnych, których już nie siarka, ale różne gazy i żelaza są częścią główną”. Zdroje Szczawy badał profesor Uniwersytetu Lwowskiego Baltazar Hacguet, później ich wartość propagowali między innymi Orłowicz - Parchill (1912 r.) i Franciszek Kmietowicz (1937 r.). W latach międzywojennych doceniano wartość i jakość tutejszych wód. W 1934 r. eksploatację sześciu źródeł wód mineralnych podjął Antoni Gryzina - Lasek. Po II Wojnie Światowej w 1958 r. wstępnego rozpoznania chemicznego wód dokonał J. Chrząstowski. Złoża wód szczawnych wodorowęglanowo - chlorkowo - sodowych różnych typów występują w warstwach menilitowych i krośnieńskich jako ujęcia płytkie.


projekt: tworwag@op.pl


stat4u